استاد شجریان معتقد است که هیچ کدام از معلمان آواز در ایران ، معلم تربیت صدا نبوده اند و آنها تنها ردیف و شیوه را آموزش می دادند .

اینکه هنرجوی آواز صدا را چگونه بسازد و عیب صدای خواننده چگونه باید رفع شود تا بحال در موسیقی سنتی ایران سابقه نداشته است .(استاد ضمن ادای احترام به همه اساتید موسیقی پیش از خودشان همیشه از نورعلی خان برومند از معلمی استثنایی و ممتاز یاد می کنند ).

درآواز ایرانی تکنیک ارائه صدا به این صورت است که صدا در مسیر خودش از انتهای نای شروع می شود و به سینه می رسد و گلو را پر می کند .سپس از دو لب بیرون می آید .در این مسیر روی صدا می توان خیلی کار کرد .

از محل برخاستن صدا تا قبل از زبان کوچک ، مخصوصاً در حلق هیچ کاری نباید با صدا کرد .زیرا خواندن از ته حلق بسیار صدا را بد می کند .

گلو باید کاملاً باز باشد.صدایی که ازسینه بیرون می آید وسعت خوبی دارد اما کیفیت ندارد .

صدای خوب که از حنجره بر می آید باید به سقف دهان بخورد .در سقف دهان ، به صدا شدت خاصی داده می شود که این بهترین نوع صدا در موسیقی آوازی ماست .

هیچ وقت نباید به فک فشار آورد .لب پایینی باید حالت طبیعی خود را حفظ کند .


صدا باید کاملا به صورت مخروطی از دهان بیرون بیاید .البته این در مقایسه با موسیقی آوازی سایر ملل کاملا بر عکس است .زیرا آنها از فضای جلوی دهان بسیار استفاده می کنند.اما در موسیقی ایرانی بیشتر کار روی صدا در فضای قبل از دهان استفاده می شود.


مثلا درکار پاواروتی برای ادای حرف آ به اندازه شش سانت دهانش باز می شود اما در موسیقی آوازی ما نباید بیشتر از ضخامت انگشت سبابه دهان را باز کرد و به این صورت ما آ را تقریبا نزدیک به اُ تلفظ می کنیم و لبها زیاد از هم باز نمی شود


- درحالی که رو به دیوار ایستاده اید به آرامی و به صورت عمیق به اندازه عدد 1 تا 3 به داخل نفس بکشید.


بعد بازدم را به آرامی انجام دهید. باید صدای هیس ایجاد شود.


درهنگام این تمرین موارد زیر را مد نظر قرار دهید.


- یادتان باشد که گلو و حنجره باید کاملاً راحت و آزاد باشد.


- خروج هوا به صورت کنترل شده باشد.

- تا جایی که می توانید خروج هوا با زمان طولانی تری انجام شود تا ماهیچه های قدرت و انعطاف بیشتری پیدا کنند.

2- هوا را با شدت به طوری که صدای هوف بدهد از بینی خارج کنید.

30 بار این عمل را در هر بار تمرین تکرار کنید.اگر خواستید این تمرین را ادامه دهید سعی کنید که حتما استحراتی به خود بدهید.( بعد از 30 بار) 

با این تمرین عملکرد دیافراگم برای شما مشخص می شود.

3- پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.از ناحیه ستون فقرات کمی به جلو خم شوید.با دست راست از سمت چپ و پایین به بالای سر و سمت راست در هوا یک دایره بزنید.

وقتی دست از پایین به بالا می رود عمل دم و زمانی که از بالا به راست و پایین می آید عمل باز دم را از بینی انجام دهید.

4- زانوها را خم کرده و انتهای ستون فقرات را به داخل و سپس قفسه سینه را به جلو و بالا ببرید.

با دست راست از قسمت بازو و زیر بغل که به طرف جلوی بدن می آید حرکت دایره ای انجام دهید ، وقتی از پایین به بالا و راست می رود عمل دم و هنگام بالا آمدن از بالا به پایین و چپ عمل بازدم انجام شود.

لینکستان کپی رایت/جورواجور